Volgens de Tussenrapportage van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek Woningbouw en Grond, gepubliceerd door Volkshuisvesting Nederland in 2024, is er een duidelijke link tussen fiscaal beleid en de woningmarkt.
Het rapport stelt dat “overheidsbeleid ten opzichte van de fiscale behandeling van woningeigendom en betaalbaarheid in de (sociale) huursector weerslag heeft op de bouwvolumes”.
Een concreet voorbeeld van deze fiscale ontmoediging is te vinden in de AOW-systematiek. Zoals Business Insider Nederland rapporteert, krijgt in 2024 een alleenstaande AOW’er 1.459,53 euro netto per maand, terwijl samenwonenden elk slechts 991,87 euro ontvangen. Dit betekent dat twee alleenstaanden die besluiten samen te gaan wonen, gezamenlijk 935,23 euro per maand verliezen.
Deze financiële aderlating weerhoudt veel ouderen ervan om samen te gaan wonen, zelfs als ze dat wel zouden willen. Een 64-jarige vrouw vertelde aan Business Insider: “Peter heeft me wel vier keer gevraagd om te gaan trouwen en samenwonen. Maar ik zei: dat gaan we niet doen”.
Het probleem wordt verder gecompliceerd door het feit dat niet alleen de AOW, maar ook toeslagen kunnen verminderen of wegvallen bij samenwonen. Dit treft vooral ouderen met alleen AOW, voor wie elke euro telt.
Om de woningmarkt voor ouderen echt te verbeteren, moet de overheid niet alleen focussen op het bouwen van geschikte woningen, maar ook kritisch kijken naar de fiscale regelgeving.
Een herziening van de AOW-systematiek en toeslagen voor samenwonende ouderen zou kunnen bijdragen aan een betere doorstroming en efficiënter gebruik van de beschikbare woningvoorraad
